Selamlar, bu haftaki makalemde blogda paylaşılan halkların
karşılaştırmalarını yapacağım. Çeşitli karşılaştırmalar ve dendrogram
sonuçlarını paylaşacağım.
Makaledeki otozom sonuçları MDLP K16 kalkülatörü kullanılarak elde edilmiştir, dendrogramlar da o sonuçlara dayanarak hazırlanmıştır.
Öncelikle dendrogram vererek başlamak istiyorum;
Ermenileri ve Hemşinlileri ayrı gruplandırınca;
Dendrogram sonuçlarından sonra bu halkların birbirinden ayrılan
özelliklerine değineceğim;
Trabzon Rum - Trabzon Türk: Bu iki grup arasında ne haplogrup ne otozom açısından herhangi bir fark görünmüyor, ayrımın sebebinin din farkı olduğu görülüyor.
Trabzon Rum - Trabzon Türk: Bu iki grup arasında ne haplogrup ne otozom açısından herhangi bir fark görünmüyor, ayrımın sebebinin din farkı olduğu görülüyor.
Ermeni - Hemşinli: Küçük farkları incelediğimizde
Hemşinlilerin Caucasian (CHG yani Kafkasya avcı toplayıcıları, 13 bin yıl önce
Kafkasya’da görülen avcı toplayıcılar) oranının Ermenilerden bir miktar daha
yüksek olduğu görülüyor (bu tabloda genelde batı Ermenileri kullanıldı, Ermenistan
veya daha kuzeydeki Ermeniler muhtemelen Hemşin ortalamasına daha yakındır),
bunun dışında Hemşinlilerde ufak bir Steppe (Tunç devri Avrupa steplileri)
yüksekliği, Ermenilerde Northeast European (kuzeydoğu Avrupa) yüksekliği bulunan
farklar arasında.
Gürcü - Laz: Bu karşılaştırmada belki daha önceki
düşüncelerimizi bozacak bazı farklılıklar söz konusu. İlk göze batan Gürcülerdeki
Indian oranının yüksekliği. Buradaki Indian, SCA (South Central Asia) bağını
göstermekte yani İrani halklarla ilişkililik derecesi. Northeast European farkı
da göze çarpanlardan, Lazlarda neredeyse hiç kuzeydoğu Avrupa bağı yokken
Gürcülerde bir miktar bağ gözüküyor, bunun sebebi Gürcistan’da kurulan bazı
koloniler olabilir. Bir diğer önemli fark ise Lazlarda Neolithicin (Anadolu Neolitik)
Gürcülerden yüksek olması, bu demek oluyor ki Lazların daha fazla Anadolu
bağları var.
Dersim Alevi - Giresun Türk - Diğer: Diğerlerine oranla
Dersimliler ve Giresunlular bazı farklarıyla ayrışmaktalar, Giresun’da yüksek Doğu
Avrasya oranları göze çarpmakta, bu Asya’dan Anadolu’ya gelen Oğuz gruplarıyla
bağlantılı gözüküyor. Dersim Alevilerinde ise yüksek Indian (SCA) oranları
onları Anadolu’dan İran’a doğru yaklaştırmakta.
Sonuç: Saydığım halkların Anadolu kökenlerine sahip olmaları
temelde hepsini birbirine yaklaştırır nitelikte. Burada saydığım farklar
dışında bu halkların en temel farklılıklarının Y-DNA’larda olduğu görülmekte,
bununla alakalı doğu Karadeniz halklarının Y-DNA oranlarını daha önceki
yazılarımda belirtmiştim, diğer halklarla alakalı bazı Y-DNA çalışmalarına İnternet
üzerinden erişilebilir. Umarım bazı şeyleri aydınlatmayı başarabilmişimdir.
Amerindian - Kuzey
ve Güney Amerika’nın çeşitli yerli Amerikalı gruplarında ve ayrıca Amerika
yerlilerinin antik DNA’larında (Clovis, Kennewick adamı gibi) modal olan (zirve
yapan) komponent.
Ancestor - modern
Afrika Pigme popülasyonlarında (Mbuti ve Biaka gibi) ve Khoisan avcı toplayıcılarında
tespit edilen arkaik komponent.
Steppe - Avrupa
Tunç Çağı hayvancılarının antik genomlarından kaynaklanan komponent: doğu avcı
toplayıcılarına etki yaptığı ve Avrupa içlerine bozkır hayvancılarının istilası
yoluyla 4500 yıl kadar öncesinden başlayarak yayıldığı sonradan gösterilmiş
olan Kuzey Avrasya avcı toplayıcılarının mirasının seviyelerine yakındır kabaca.
Indian - Hint
altkıtası popülasyonları tarafından taşınan bir köken komponenti
Arctic -
Grönland’daki Eskimo İnuitlerin genomlarında görülen ve Sibiryalı
Çukçiler/Koryaklarla paylaşılan bir komponent.
Australian -
Avustralya yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.
Caucasian -
Kafkasya, İran ve kuzey Hindistan’ın günümüzdeki sakinlerinin belli başlı bir komponenti
: Mezolitik Kafkasya avcı
toplayıcılarının genomlarından türetildi: CHG ile bağlantılı önde gelen
kökensel komponent, batıya ve doğuya Avrasya Bozkırı’ndan göçen hayvancılar
tarafından taşındı.
EastAfrican -
Özel olarak Etiyopya ve Afrika Boynuzu’nun antik sakinlerinden miras kalan çok
seyrelmiş bir komponent
NorthEastEuropean
- WHG (batı Avrupa avcı toplayıcıları) gibi daha eski bir köken türüne dayanan
Kuzey-Doğu Avrupa’daki baskın bir köken türü için kullanılan takma ad,
günümüzde bu köken türü Baltık bölgesi ve İskandinavya’da zirve yapıyor
NearEast - Yakın
Doğu’nun antik popülasyonları tarafından taşınan ve günümüzde Bedeviler ve
Suudi Arabistanlılar arasında maksimuma ulaşan komponent; Neolitik komponentine
kıyasla fazlaca Avrasya Bazal komponenti taşıyor görünüyor.
Neolithic -
Anadolu’nun (Batı Asya) ilk Neolitik çiftçilerinin genomları üzerine modellenen
bir komponent, Batı Asya’dan bu çiftçiler Neolitikte Avrupa’ya göçmüş ve
beraberlerinde bu komponenti taşımışlardır.
NorthAfrican -
Kuzey Afrikalılarda bulunan yerel bir köken komponenti: bu yerel Kuzey Afrika
genetik komponenti Sahara’nın güneyindeki popülasyonlarda bulunandan
(Subsaharian komponenti, aşağıya bakınız) çok farklıdır.
Oceanic -
Melanezya ve Papua Yeni Gine yerlilerine atanan yerli kökeni komponenti.
Siberian - kabaca
Orta Sibriya’ya atfedilen bir komponent (en yüksek miktarda Nganasanlarda
bulunur)
SouthEastAsian -
Güneydoğu Asyalıların baskın komponenti: en yüksek Daylar, Kamboçyalılar,
Lahular ve Malaylarda bulunur, Güney Asyalılardaki en çok görülen Doğu Asya
komponentidir.
Subsaharian -
Yoruba, Mandenka ve Luhya popülasyonlarında görülen temel bir köken komponenti.